Παρασκευή 10 Ιουνίου 2016

Φώκαια,Σμύρνη,Τραπεζούντα,Αδριανούπολη, Κάνδανος,Δίστομο.

distomo
Θ. Μαλκίδης 


Φώκαια, Σμύρνη,Τραπεζούντα,Αδριανούπολη, Κάνδανος, Δίστομο.


Μέρος της ομιλίας στις εκδηλώσεις Μνήμης για τη Γενοκτονία που οργάνωσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μονοπήγαδου Χαλκιδικής

1. Ο Κεμάλ δάσκαλος του Χίτλερ

Με αφορμή τις ημέρες μνήμης   των ολοκαυτωμάτων στη Φώκαια της Μικράς Ασίας, στην Κάνδανο,  στο Δίστομο,  είναι πλέον ξεκάθαρο πως όταν οι θύτες δεν τιμωρούνται τα εγκλήματα επαναλαμβάνονται και μάλιστα πολύ πιο σκληρά.
Η εξάρτηση του Χίτλερ από τον Κεμάλ, του ναζισμού από τον φασισμό, ως προτύπου οργάνωσης, κατάκτησης και άσκησης της εξουσίας έχει διερευνηθεί και προβληθεί στις δεκαετίες που ακολούθησαν τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ωστόσο ο Ναζισμός άντλησε ολοκληρωτικές μεθόδους εξαφάνισης των λαών από καθεστώτα και πρόσωπα, όπως ο Μουσταφά Κεμάλ, όπως πολύ χαρακτηριστικά γράφει ο Στέφαν Ιχριγκ στο σχετικό του έργο (εκδόσεις Πανεπιστημίου Χάρβαντ)
Ο θαυμαστής, μαθητής και μιμητής του Κεμάλ ήταν ο Χίτλερ και έξι μήνες μετά την ανάρρησή του στην εξουσία, τον Ιούλιο του 1933, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Μιλιέτ» έχριζε γενναιόδωρα τον Κεμάλ «επιφανέστερο άνδρα του αιώνα» και κατέληγε λέγοντας πως «το τουρκικό κίνημα υπήρξε για εκείνον ένα λαμπρό άστρο». Το 1938 θα πρόσθετε ότι «ο Ατατούρκ ήταν δάσκαλος. Ο Μουσολίνι ήταν ο πρώτος του μαθητής και εγώ ο δεύτερος».
Η Τουρκία  του Κεμάλ προσφερόταν ως υπόδειγμα κράτους που είχε αποκαθάρει τον πληθυσμό του από τα επικίνδυνα στοιχεία. Σε αυτό το αφήγημα Έλληνες και Αρμένιοι παραλληλίζονταν με τους Εβραίους.
Όπως είναι γνωστό όταν ο Χίτλερ προγραμμάτιζε και υλοποιούσε τη δολοφονία χιλιάδων λαών της Ευρώπης, έλεγε «ποιος θυμάται τους Αρμένιους».

2. Η εξαφάνιση των Ελλήνων: Από τον Κεμάλ στον Χίτλερ

Είναι γεγονός ότι τα πρώτα μαθήματα ολοκληρωτικής εξαφάνισης της ύπαρξης ενός λαού, οι Ναζί τα πήραν από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς, με τους οποίους άλλωστε Γερμανοί αξιωματικοί είχαν συνεργαστεί στις αρχές του 20ου αιώνα. Η Γενοκτονία των Ελλήνων, στον Πόντο, στην κεντρική Μικρά Ασία, στη Θράκη, μαζί με τη Γενοκτονία των Αρμενίων και των Ασσυρίων αποτέλεσε ένα οργανωμένο και ολοκληρωμένο σχέδιο, που εφαρμόστηκε με τον ίδιο τρόπο εναντίον των λαών της Ευρώπης στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αφού οι θύτες των πρώτων γενοκτονιών δεν τιμωρήθηκαν, οι μαθητές των Νεότουρκων και των Κεμαλικών, οργάνωσαν και σχεδίασαν νέες γενοκτονίας.
Ειδικά οι Έλληνες δοκιμάστηκαν από ένα μηχανισμό εξολόθρευσης από τη Φώκαια, την Τραπεζούντα μέχρι τη Σμύρνη και την Αδριανούπολη, ο οποίος λίγο αργότερα αναπαράχθηκε στον ελλαδικό χώρο, στο Δίστομο, στα Καλάβρυτα, στο Χορτιάτη, στα Κερδύλια, στην Κάνδανο, στην Ξυλαγανή της Ροδόπης, στο Δοξάτο της Δράμας, στους Πύργους και στο Μεσόβουνο Εορδαίας.
Όπως στον Πόντο, στην κεντρική Μικρά Ασία, στη Θράκη, δολοφονήθηκαν χιλιάδες Έλληνες και μαζί τους δολοφονήθηκε κάθε ύπαρξη ελληνικού πολιτισμού, έτσι και στο Δίστομο, στις 10 Ιουνίου του 1944 έγινε μια από τις μεγαλύτερες σφαγές αμάχων από της Γερμανικές δυνάμεις. Όπως και στους χώρους που ζούσαν για πολλά χρόνια Έλληνες με ιδιαίτερη συμβολή στην προαγωγή της ανθρώπινης  παρουσίαςς, έτσι και στο Δίστομο, στρατιωτικές δυνάμεις κινήθηκαν για να δολοφονήσουν Έλληνες. Μάλιστα οι πράξεις των στρατιωτικών εναντίον των αμάχων Ελλήνων που ζούσαν στο οθωμανικό κράτος ομοιάζουν στο ακέραιο με τις πράξεις των Ναζί εναντίον των Ελλήνων στο Δίστομο.

Τα θύματα στον Πόντο, στην κεντρική Μικρά Ασία, στη Θράκη, γυναικόπαιδα, ηλικιωμένοι, αθώοι άνθρωποι. Η δράση των Ναζί στο Δίστομο ακριβώς η ίδια, μάλιστα η μανία τους ήταν τόσο μεγάλη που δεν ξεχώριζαν ούτε τα γυναικόπαιδα και τους ηλικιωμένους. Τον ιερέα του χωριού τον αποκεφάλισαν, βρέφη εκτελέστηκαν και γυναίκες βιάστηκαν πριν θανατωθούν. Η σφαγή σταμάτησε μόνο όταν νύχτωσε, αφού πρώτα κάηκαν τα σπίτια του χωριού. Οι εκτελέσεις συνεχίστηκαν και κατά την επιστροφή των Γερμανών στην βάση τους, καθώς σκότωναν όποιον άμαχο έβρισκαν στον δρόμο τους. Οι νεκροί του Δίστομου έφτασαν τους 228, από τους οποίους οι 117 γυναίκες και 111 άντρες, ανάμεσα τους 53 παιδιά κάτω των 16 χρόνων. Η μαρτυρία όμως του απεσταλμένου του Ερυθρού Σταυρού που έφτασε στο Δίστομο μετά από λίγες μέρες αναφέρει όμως για 600 νεκρούς στην ευρύτερη περιοχή.

Η πρώτη Γενοκτονία εναντίον των Ελλήνων δεν τιμωρήθηκε, έτσι επαναλήφθηκε εναντίον πάλι Ελλήνων λίγο αργότερα. Το χρέος για την ανάδειξη στο διεθνές στερέωμα της πρώτης Γενοκτονίας του 20ου αιώνα, είναι προφανές, Αντίσταση στον εκφυλισμό, στην άρνηση και στις προσπάθειες υπονόμευσης. Οι ίδιες που έγιναν δυστυχώς και στην υπόθεση της ανάδειξης των ολοκαυτωμάτων στην Ελλάδα, κατά τη διάρκεια της Ναζιστικής κατοχής. Η προσπάθεια συνεχίζεται και έχει αποτελέσματα σε όλον τον πλανήτη. Η αλήθεια θα νικήσει.


Πόντος: Οι Μεγάλες Ώρες (Ντοκιμαντέρ)



Πόντος: Οι Μεγάλες Ώρες 

Παρακολουθείστε το   ντοκιμαντέρ παραγωγής Livemedia, το οποίο παρουσιάζει το μεγάλο αφιέρωμα στα ραγδαία και τραγικά ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου.

Μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τις τραγωδίες, ακαδημαϊκοί που αποκαλύπτουν ιστορικά στοιχεία και τις εξελίξεις, δίνουν μία εικόνα για το τι συνέβη πραγματικά. 

 Στο ντοκιμαντέρ μιλούν με σειρά εμφάνισης: 

Ιάκωβος Μιχαηλίδης

Κωνσταντίνος Φωτιάδης

Δημήτρης Καραμήτσος

Θεοφάνης Μαλκίδης

Θεοδόσης Κυριακίδης

Γιώργος Παρχαρίδης

Μητροπολίτης Λαγκαδά κ.Ιωάννης Τασσιάς

Γιάννης Αποστολίδης

Ουρανία Καλογερίδου







Ο George Meis παραχώρησε  αρχειακό υλικό στη συνέντευξη του παππού Αχιλλέα Σάρρα, ενώ ποντιακή λύρα έπαιξε ο Θοδωρής Βεροιώτης

Στα τραγούδια ακούστηκε η γιαγιά Παρθένα Παρχαρίδου, ενώ χρησιμοποιήθηκε αρχείο από την εκδήλωση τιμής και μνήμης για το Ατά παζάρ, στο Μεσημέρι Θεσσαλονίκης με τη μαρτυρία της Συμέλας Παπαδοπούλου

Ακούστηκαν τα τραγούδια:

Μαυροθάλασσα
Ερμηνευτής: Αχιλλέας Βασιλειάδης 
Στιχουργός: Χρήστος Αντωνιάδης 

Η μάνα εν κρύο νερόν
Στίχοι & Μουσική :
Γιάννης Τσανάκαλης
Ερμηνεία : Πέτρος Γαϊτάνος

Την Πατρίδα μ΄ έχασα
Στίχοι: Χρήστος Αντωνιάδης 
Μουσική: Κώστας Σιαμίδης

Ως που θα εν ο θάνατος
Στίχοι: Παραδοσιακό
Μουσική: Παραδοσιακό

Πυρρίχιος χορός (Σέρρα)
Παραδοσιακό

Αρχισυνταξία-Έρευνα : Ειρήνη Συράκη 

Διεύθυνση Φωτογραφίας:  Κώστας Κατραντζής

Επιμέλεια Μοντάζ:  Ειρήνη Συράκη

Παραγωγή : Στάθης Παρχαρίδης

Παραγωγή:  Livemedia




Τετάρτη 8 Ιουνίου 2016

Γενοκτονία, Γυναίκες και Παιδιά




Θ. Μαλκίδης

Γενοκτονία, Γυναίκες και Παιδιά, Γυναικοκτονία και Παιδοκτονία

Μέρος της εισήγησης στην Διημερίδα "Εύξεινος Πόντος. Από την διερεύνηση του ιστορικού χώρου στην ανάδειξη του μετασχηματισμού του χώρου στην Ελλάδα",  που οργάνωσε η Ένωση Επιστημόνων Δυτικής Μακεδονίας  «Νικόλαος Κασομούλης»  υπό την Αιγίδα της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, στην Κοζάνη.



Η δολοφονία που υπέστησαν οι πρόγονοί μας, ήταν σύμφωνα με την  ουσία και το πνεύμα της  Σύμβασης του ΟΗΕ, Γενοκτονία. Μάλιστα το ενδιαφέρον είναι ότι η  Σύμβαση στηρίχτηκε στη Γενοκτονία εναντίον των Ελλήνων και των Αρμενίων, όπως γράφει ο άνθρωπος που  θεμελίωσε το σχετικό κείμενο και όρο, Ραφαήλ Λέμκιν. Επιπλέον ο Λέμκιν θεώρησε σωστό να συμπεριλάβει στο άρθρο 2  της Σύμβασης και να συνυπολογίσει ως Γενοκτονία την "πρόκληση βαρείας σωματικής ή διανοητικής βλάβης σε μέλη της ομάδας, την  επιβολή επί της ομάδας συνθηκών ζωής υπολογισμένων να επιφέρουν τη φυσική καταστροφή της εν όλω ή εν μέρει και την επιβολή μέτρων που σκοπεύουν στην παρεμπόδιση των γεννήσεων εντός της ομάδας και  δια της βίας μεταφορά παιδιών της ομάδας σε άλλη ομάδα".

Έτσι η Γενοκτονία εναντίον των Ελλήνων, από τους Νεότουρκους και τους Κεμαλικούς,  ήταν μία δολοφονία  των Γυναικών και των Παιδιών, ήταν μία Γυναικοκτονία και μία Παιδοκτονία, όπως την έχουμε ονομάσει.  

Έχει ενδιαφέρον από κάθε άποψη η σύσταση το 1921, από την Κοινωνία των Εθνών, της ερευνητικής επιτροπής για τον εκτοπισμό γυναικών και παιδιών, η οποία εξέτασε τις βιαιότητες εναντίον του ελληνικού πληθυσμού. Η ειδική ανακριτική επιτροπή η οποία δημιουργήθηκε για να διερευνήσει το ζήτημα των γυναικών και των παιδιών που είχαν απαχθεί και είχαν κλειστεί  σε ιδρύματα και οικίες με σκοπό τον εξισλαμισμό και την εκμετάλλευση ανακάλυψε πλαστά έγγραφα τα οποία τα εμφάνιζαν ως μουσουλμανικού θρησκεύματος, ενώ ο Έλληνας εκπρόσωπος στην έκθεσή του ανέφερε ότι «300.000 γυναίκες και παιδιά εκτοπίστηκαν και κρατούνται».

Ο Σύνδεσμος Επαρχιωτών Αμασείας της Κωνσταντινούπολης σε επιστολή του προς τον Οικουμενικό Πατριάρχη (27.5.1922) πληροφορούσε για τη σφαγή 1.500 γυναικόπαιδων. Το 1922 το Οικουμενικό Πατριαρχείο πληροφορούσε ότι «γυναικόπαιδα εικοσιτριών ελληνικών χωριών της περιφερείας Κερασούντος και οχτώ ελληνικών χωρίων της περιφερείας Πουλαντσάκης ενεκλείσθησαν υπό των στρατιωτών του Τοπάλ Οσμάν εν ταις οικίαις αυτών, πυρποληθείσαις και αποτεφρώθησαν».

Από τις αναρίθμητες γυναίκες και παιδιά που είχαν αναγκασθεί να εξισλαμισθούν σώθηκαν, περίπου 20.000 από τις επιτροπές που συγκροτήθηκαν για την ανεύρεση των αγνοουμένων και τον Ερυθρό Σταυρό. Ωστόσο όπως αναφερόταν παρότι η τελευταία επίσημη αποστολή των Ελλήνων της Σινώπης έφτανε στην Ελλάδα τον Ιούλιο του 1924, εντούτοις υπήρχαν γυναίκες και παιδιά, ακόμη σε τουρκικά χαρέμια.....

Ακούστε τη συνέντευξη του Θ. Μαλκίδη στο Ράδιο Πρώτο της Λευκωσίας στο δημοσιογράφο Λάζαρο Μαύρο





Δευτέρα 6 Ιουνίου 2016

Βάσος N. Πτωχόπουλλος


periplanomenos_1
Θ. Μαλκίδης

Λευκωσία, Μάιος και Ιούνιος του 2016

Βάσος Ν. Πτωχόπουλλος. Περιπλανώμενος Δυστυχισμένος. Ιστορίες με τραγούδια. Αθήνα, εκδ. Κουκίδα 2015.


1. Ο συγγραφέας

"Το βιβλίο δεν γράφτηκε για να πω τον πόνο μου -είναι πολύ μεγάλος- ούτε για να βγάλω τα σώψυχά μου. Το έγραψα για να πω με τον τρόπο μου ένα μεγάλο ευχαριστώ στους συνθέτες, στιχουργούς και τραγουδιστές του τόπου μας, που με έσωσαν και σώζουν εδώ και πάνω από μισό αιώνα. Χωρίς αυτούς δεν ξέρω τι θα ήμουν τώρα κι εγώ, αλλά και όλοι οι ταλαιπωρημένοι άνθρωποι που γνώρισα στις πολλές περιπλανήσεις μου".

Τα παραπάνω λόγια διαβάζει στο οπισθόφυλλο του νέου συγγραφικού τέκνου του Βάσου Πτωχόπουλλου, ένα τέκνο παραπονιάρικο αλλά και πανέμορφο και γελαστό και κυρίως Ελληνικό. Το διάβασα αρκετές φορές στο Καιμακλί, στην οδό Λήδρας, στην Πύλη Αμμοχώστου, στην εντός και στην εκτός τειχών Λευκωσία, στο "Αιγαίον" και τη "Γιαλλούσα"-αμφότεροι σταθμοί ζωής του Βάσου- το ξαναδιάβασα, μέσα στο γνωστό μεταφορικό μέσο, πάνω από το Αιγαίο και τη Μικρά Ασία.....
Από εκεί που αρχίζει η ιστορία του Βάσου, κυριολεκτικά και μεταφορικά, γόνος άλλωστε του Πόντου και της Κύπρου, ιστορία χαρμολύπης, αγάπης, έρωτα, αισθημάτων, οικογένειας, τραγουδιών, θανάτου και ζωής, που όλα αρχίζουν από την Ελλάδα και βεβαίως καταλήγουν στην Ελλάδα
Από τα πρώτα κείμενά του μέχρι τα σημερινά, ο Βάσος με έναν τρόπο αυθεντικό, πρωτοποριακό, (αυτο)σαρκαστικό, καυστικό, αληθινό, σου δίνει την αίσθηση αλλά και την πραγματικότητα για έναν όμορφο ελληνικό τόπο. Γι΄αυτόν που γράφει ο Σεφέρης, ο οποίος όπως λέει ο Βάσος, θεωρεί την Κύπρο ως το έσχατο ελεύθερο κομμάτι της Μικράς Ασίας........
Το βιβλίο του Βάσου περιγράφει πολλά και από τα παραπάνω και με εκπληκτικό τρόπο αφήνει τον αναγνώστη να συμμετέχει στη βιογραφία του και ταυτόχρονα μία βιογραφία της Ελλάδας. (Αι)Γιαλλούσα, Λονδίνο, Θεσσαλονίκη, Λευκωσία, αρχίζοντας με την Πόντια γιαγιά του: “Η γιαγιά μου Λεωνόρα, η μάνα του πατέρα μου, Πόντια, ...... είχε έναν μεγάλο καημό. Τον αδελφό που χάθηκε στη Μικρασιατική Καταστροφή. «Ταινία ολόκληρη αυτή η γυναίκα, η ζωή της, η ζωή του σύγχρονου ελληνικού έθνους. Γεννήθηκε στον Πόντο, έζησε στην Καρπασία, μετά στην Αγγλία και θάφτηκε στο ελληνορθόδοξο νεκροταφείο του Hendon. Όλα σε μια ζωή».

Ο Βάσος γεννιέται στην Γιαλλούσα, εν μέσω αγγλικής κατοχής και σε ηλικία 12 ετών, το 1962, μεταναστεύει στην Αγγλία μαζί με την οικογένειά του και μέσω Θεσσαλονίκης, από το 1982 βρίσκεται στη Λευκωσία, σε άλλη μια ξενιτιά, όπως την ονομάζει......
Ο Βάσος ξεκινά και μαζί και το βιβλίο του από την Γιαλούσα, το κατεχόμενο σήμερα χωριό στη χερσόνησο της Καρπασίας, στο οποίο δεν θέλει βεβαίως να πάει γιατί είναι ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΟ. Οι αναμνήσεις της παιδικής ηλικίας κατά τη διάρκεια του αντιαποικιακού αγώνα της ΕΟΚΑ, συνεχίζονται στο ασφυκτικό περιβάλλον του Μάργκεϊτ, μία λουτρόπολη στη νοτιοανατολική Αγγλία. Εκεί θα πάει στο γυμνάσιο, για να μετοικήσει αργότερα, μαζί με την οικογένειά του, στο Λονδίνο, όπου και θα κυλήσει η εφηβεία, τα πρώτα χρόνια μετά το 1968. Πριν την εγκατάσταση «στην ξενιτιά της Λευκωσίας», όπως γράφει και το άνοιγμα του φημισμένου «Αιγαίον», θα μεσολαβήσει μία σημαντική περίοδος στη Θεσσαλονίκη το 1976-1978, όπου το ενωτικό αίτημα μπήκε στη δημόσια σφαίρα με ένα τελείως διαφορετικό πρόσωπο. Ο ενδιαφερόμενος ας διαβάσει και το “Εθνικωλογικό”, το εκδοτικό σημείωμα του Βάσου στην εφημερίδα “Ένωσις” ….

Εξερευνώντας τη μνήμη του, ο Πτωχόπουλλος ανασύρει βιωματικές εμπειρίες, οι οποίες παρουσιάζονται σε αυτοτελείς ιστορίες, με πρόταξη των στίχων ενός τραγουδιού. Μπιθικώτσης, Γαβαλάς, Καλδάρας, Τσιτσάνης, παραδοσιακά, Beatles, Kinks, Van Morrison, Rolling Stone, παρελάζουν στις σελίδες, αλλά πάνω απ’ όλα όμως βρίσκεται ο Στέλιος Καζαντζίδης…....

Το βιβλίο ξεκινά με τον φιδογητευτή παππού του Βάσου τον Ανδρέα με το  «Τι σε μέλει εσένανε», που το τραγουδούσε για να απαλύνει τον πόνο του, ατενίζοντας από τη Γιαλούσα τα βουνά του Ταύρου στη Μικρά Ασία, την πατρίδα του. Οι Γιαλουσιώτες λάτρευαν τον Καζαντζίδη, μεγάλη αγάπη βεβαίως και του συγγραφέα, που βασανιζόταν στην Αγγλία όταν άρχισε να ελκύεται από τους αγγλόφωνους με τα μπλουζ και τα γκόσπελ «του εχθρού». Έτσι “βάφτισε” Προκόπη Δυλινό τον Μπομπ Ντίλαν και Μιχάλη Ιαγουάριο τον Μικ Τζάγκερ και ησύχασε η ψυχή του......
Το χιούμορ και ο αυτοσαρκασμός διατρέχουν το βιβλίο του Βάσου Πτωχόπουλλου, όπως και η τρυφερότητα, με την οποία θυμάται συγγενείς, συμμαθητές και φίλους, αλλά και ταλαιπωρημένους ανθρώπους που γνώρισε στις περιπλανήσεις του. Στην πρώτη ενότητα, αφιερωμένη στον παράδεισο της Γιαλούσας, ιδιαίτερη θέση κρατά ο κινηματογράφος «Ευαγόρας», το «πανεπιστήμιο» όπως το ονομάζει του χωριού. Εκεί έβλεπε μαζί με τους συμμαθητές του τις ταινίες του Κακογιάννη και φούντωνε η αγάπη τους για την Ελλάδα, εκεί γεννήθηκε το φυτώριο των νέων της Ένωσης.
Ακολουθούν οι ενότητες από τη ζωή του συγγραφέα στην Αγγλία, στη Θεσσαλονίκη και στη Λευκωσία. Δύσκολα τα πρώτα χρόνια στην πόλη Μάργκρεϊτ με την κατασκότεινη θάλασσα, τον ρατσισμό από τα «Εγγλεζούθκια», όπως χαριτωμένα ονομάζει τους βίαιους ως συνήθως συμμαθητές του. Ανάσα στη βία, στο ρατσισμό, τη ξενιτιά και τους αποικιοκράτες, οι πρώτοι φίλοι.
Στις αφηγήσεις του Βάσου από το Λονδίνο ξετυλίγεται η ιστορία της Κύπρου, ψυχή της οποίας αποτελούσαν οι γυναίκες. Αφηγήτριες παραμυθιών, πάντα με το χαμόγελο και ας δούλευαν δώδεκα ώρες “μηχανικούδες”, καθάριζαν με σκούπα ακόμη και τον δρόμο έξω από το σπίτι τους, όπως στην πατρίδα. Όμοιές τους υπάρχουν «ίσως μόνο σε κάποια χωριουδάκια», όταν θα πεθάνουν, «θα χαθεί ένα μεγάλο μέρος του αυθεντικού εαυτού μας».

Στη Θεσσαλονίκη διαδραματίζεται η προτελευταία στάση του συγγραφέα, όπου λίγα χρόνια μετά την εισβολή, η Ένωση μπαίνει σε νέα μονοπάτια, συντροφιά πάντοτε με τα τραγούδια.
Στη Λευκωσία, τέλος πολλές ιστορίες διαδραματίζονται στο «Αιγαίον», την ταβέρνα-βιβλιοπωλείο και άλλα πολλά του συγγραφέα και εκδότη Πτωχόπουλλου κοντά στην Μαύρη Γραμμή κατοχής, ιστορίες που μας κάνουν κοινωνούς της αγωνίας και του αγώνα του για την Κύπρο, για την Ελλάδα. Υποστηρικτής της Ένωσης όλης της Κύπρου με όλην την Ελλάδα, όπως γράφει, θα κλείσει με το «Συν ένα δωρεάν» κεφάλαιο, ενθυμούμενος τον εαυτό του σε παραληρηματική κατάσταση να βλέπει την Ελλάδα και την Κύπρο να βυθίζονται. Από αυτές απέμειναν να επιπλέουν μόνο ο Απόστολος Αντρέας και ένα κομματάκι της Κέρκυρας........





2.Ο άνθρωπος

Ο Πτωχόπουλλος γεννήθηκε στη Γιαλούσα το 1950, «λίγους μήνες μετά το Ενωτικό Δημοψήφισμα», διαβάζουμε στο βιογραφικό του και «θέλει να πεθάνει εκεί». Επειδή όμως η Γιαλούσα είναι κατεχόμενη από τους Τούρκους, συμπληρώνει ότι «αλλού θα αφήσει τα κόκκαλά του». Ζει και εργάζεται σήμερα «στην ξενιτειά της Λευκωσίας», και κάπου κάπου ταξιδεύει προς τα εδώ, στην Ελλάδα, τη χώρα που έχει λατρέψει, αλλά που ελάχιστοι συμμερίζονται την υπερβολική λατρεία του.
O Βάσος Πτωχόπουλλος δεν είναι μόνο συγγραφέας, αλλά εκδότης, πασίγνωστος στην Κύπρο, λιγότερο γνωστός στην Ελλάδα. Επί χρόνια το “Αιγαίον” της ημικατεχόμενης Λευκωσίας, πέραν από γαστριμαργική απόλαυση, προσφέρει βιβλία διαμάντια. Τώρα, ο Πτωχόπουλλος εκδίδει στην δική του ελληνική μαρτυρία, την καταγραφή των στιγμών της ζωής του, χωρισμένη σε κεφάλαια που φέρουν τίτλους τραγουδιών, ελληνικών και ξένων, τα οποία υποδηλώνουν τη μεγάλη του αγάπη για τη μουσική.

Παρά την πρόθεσή του να μιλήσει απλώς για ανθρώπους και πράγματα που θυμάται, άρα τα έγραψε χωρίς καμιά συγγραφική φιλοδοξία, το αποτέλεσμα είναι απολύτως επιτυχημένο , αφού το βιβλίο διαθέτει μεγάλη λογοτεχνική αξία. Πιο συγκεκριμένα το βιβλίο χαρακτηρίζει τον Βάσο, είναι ο Πτωχόπουλλος μέσα σε 216 σελίδες, αυθεντικός, αληθινός, χαρούμενους και λυπημένος, αλλά πάνω από όλα Έλληνας.
Βάσο σε ευχαριστούμε που μας ταξίδεψες σε άλλες εποχές, σε μέρη άγνωστα και γνωστά, στην Κύπρο, στην Ελλάδα και στην Αγγλία, παρέα με τραγούδια που κάποτε ψιθυρίσαμε και μάλλον τα έχουμε ξεχάσει, που μας επανέφερες μέσα μας στίχους και μουσικές που κάποτε μας συντρόφεψαν, τη μνήμη και την Ελλάδα μας.

Τον Βάσο Πτωχόπουλλο ή Φτωχόπουλο, όπως είναι για αρκετούς γνωστός, εκ Τραπεζούντας Πόντου, το γένος Πιλαφτζόγλου και εκ Γιαλλούσας Κύπρου, τον γνώρισα αρχικώς από το βιβλίο του για την Εθνική Ολοκλήρωση- Αυτοδιάθεση- Ένωση που έγραψε μαζί με τον Λάκη Πίγγουρα και τον αείμνηστο πλέον Σάββα Παύλου, το μακρινό 1983. Δε θυμάμαι ποιος που μου έδωσε το βιβλίο αυτό, αλλά το βέβαιο είναι πως μου άνοιξε νέους δρόμους, λεωφόρους κυριολεκτικά μαζί με αυτό του Ν. Π. Βασιλειάδη για το Κυπριακό έπος του 1955- 1959.

Αργότερα γνώρισα τον Βάσο από το περιοδικό “Αυτοδιάθεση” και περιοδικό -εφημερίδα “Ένωσις” και βεβαίως εκ του σύνεγγυς έχοντας μείνει μαζί του στην Κύπρο, στο “Αιγαίον”, στη “Γιαλλούσα”- δυστυχώς μόνο στο ομώνυμο βιβλιοπωλείο και όχι στην κατεχόμενη πατρίδα του την οποία αρνούμαστε να την επισκεφτούμε- στο Καιμακλί, στη Λευκωσία, στις συνεργασίες μας- π.χ το 2006 στο αφιέρωμα για τον Πόντο μαζί με τον Χρόνη Αμανατίδη- στα βιβλία για τη Γενοκτονία, για τους συμπατριώτες μας Ιωάννη Πασσαλίδη, Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, Αλέξανδρο Υψηλάντη, Ιωάννη Μακρυγιάννη, και άλλα ουκ έστι αριθμός.

Έσχατο, αλλά όχι τελευταίο: Μου έχουν μείνει αξέχαστα τα βράδια και επομένως και τα πρωινά στο “Αιγαίον”, με όλα τα παρελκόμενα. Εξαιρετική γαστρονομία- πρωταγωνιστές οι εξίσου αγαπημένοι μου Γιώργος και Κλαίρη, αδέλφια του Βάσου-, διάβασμα, συζήτηση, ελληνική ψυχή με πολύ Κύπρο. Βάσο σε ευχαριστώ και ανθρωπίνως για όλα όσα μας έχεις δώσει, για όλα όσα μου έχεις προσφέρει.

3.Ο Έλληνας ή Ελλάς- Κύπρος – Ένωση

Επειδή αρκετοί θα αρχίσουν την ανάγνωση από το τέλος ή θέλουν ένα γρήγορο συμπέρασμα από τα προηγούμενα, προτείνω στις παραπάνω λέξεις να μπει δίπλα- όπως στα λεξικά προς παραδειγματισμό- το όνομά του Βάσου Πτωχόπουλλου.
Οι συμβολισμοί, η συνέχεια του λαού μας, οι αξίες, ο πολιτισμός, η ιστορία, η αλήθεια, ο αγώνας και η αντίσταση, οι Ήρωες και οι Μάρτυρες, ο γραπτός και ο προφορικός λόγος, η ανιδιοτέλεια και η αγάπη, η πίστη στον Θεό, το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον και δισεκατομμύρια άλλες έννοιες που περικλείουν, εκφράζονται απολύτως από τον Βάσο.........

periplanomenos_2